­
Lipemia - co to takiego? - Labostyna - świat diagnostyki laboratoryjnej, przystępnym językiem

Lipemia - co to takiego?

O lipemii mówi się zaskakująco mało. Jednak zjawisko to jest obecne w laboratoriach i niejeden pacjent usłyszał, że badanie należy powt...




O lipemii mówi się zaskakująco mało. Jednak zjawisko to jest obecne w laboratoriach i niejeden pacjent usłyszał, że badanie należy powtórzyć, ponieważ surowica jest lipemiczna. Ale co to dokładnie znaczy i czym jest lipemia?


Próbka lipemiczna, czyli jaka?


Lipemia czyli widoczne makroskopowo (na oko) białawe/białe zmętnienie próbki z surowicą lub osoczem. Spowodowane jest podwyższonym stężeniem lipoprotein (bardzo ogólnie mówiąc: cholesterolu połączonego z białkami). Lipoproteiny mają różne wielkości, tak więc inaczej wpływają na powstawanie zmętnienie. Największy potencjał mają największe cząsteczki zwane chylomikronami.

Przyczyny powstania.

Lipemia może być skutkiem niektórych stanów patologicznych min. szpiczak mnogi, niedoczynność tarczycy, ostre zapalenie trzustki czy niewydolność nerek, jednak najczęściej do jej powstania przyczyniają się czynniki przedlaboratoryjne.

Najczęstszym powodem przedlaboratoryjnym zjawiska lipemii jest zbyt krótka przerwa pomiędzy pobraniem krwi, a ostatnim posiłkiem pacjenta. Czasami prowadzona jest polityka, że pacjent może zjeść śniadanie przed badaniami, na które posiłek nie ma wpływu. Niestety może wtedy wystąpić zmętnienie próbki i badanie, które mogło się odbyć i tak będzie do powtórki. Dzieje się tak np. przy badaniu czasu protrobinowego w badaniach krzepnięcia. Sam posiłek nie powinien mieć wpływu na wynik, jednak lipemia uniemożliwia poprawne wykonanie badania. Dlatego najlepiej jest ZAWSZE na badania przychodzić na czczo.

Laboratoryjne skutki lipemii.

Lipemia może prowadzić do odchyleń w wartości badanej substancji i tym samym powodować błędy laboratoryjne na szkodę pacjenta. Może wpływać na wyniki pośrednio (zakłócanie metody badania) i bezpośrednio .

Duże znaczenie ma przy badaniu min. cholesterolu, triglicerydów. Badania wykazują, że może wpływać również na badania immunologiczne „blokując” reakcję jaka zachodzi (antygen-przeciwciało). Przez niejednorodność próbki (lipoproteiny podczas wirowania układają się na górze próbki) substancje badane mogą rozkładać się nierównomiernie – w górnej warstwie fałszywie zawyżone stężenia składników lipidowych oraz fałszywie zaniżone substancje rozpuszczalne w wodzie osocza np. elektrolity. Zmniejszenie zawartości wodnej warstwy może prowadzić również do wzrostu sodu i potasu. Niejednorodność próbki może również zakłócać oznaczanie np. białka całkowitego.




Zobacz również: